Góry – wieś w Polsce położona
w województwie świętokrzyskim, w powiecie
pińczowskim, w gminie Michałów
Początki wsi Góry
Wieś pierwszy raz wymienia
się jako "de Gori" w dokumentach sądowych ziemskich pod datą
1406. Pierwszym znanym właścicielem wsi był Skarbek z Gór herbu Abdank. O
parafii w Górach wspomina już Jan Długosz, stał tam drewniany kościółek.
W 1518 i w 1522 wymienia się rodzinę Górskich dziedziców Gór, Węchadłowa i Zagajowa. W 1532 roku Stanisław Górski starosta krakowski był dziedzicem Gór i Węchadłowa. W 1561 roku Barbara Kołkowa herbu Trąby, wdowa po Janie Kołku stała się właścicielką tych dóbr po Górskich. Została właścicielką Gór, Węchadłowa i Zagajowa.
W 1518 i w 1522 wymienia się rodzinę Górskich dziedziców Gór, Węchadłowa i Zagajowa. W 1532 roku Stanisław Górski starosta krakowski był dziedzicem Gór i Węchadłowa. W 1561 roku Barbara Kołkowa herbu Trąby, wdowa po Janie Kołku stała się właścicielką tych dóbr po Górskich. Została właścicielką Gór, Węchadłowa i Zagajowa.
Zespół dworski w Górach
Założenie
dworskie powstało w II połowie XVII wieku, na mapach pojawiło się na początku
XIX w. Jego właścicielami była rodzina Dębińskich. Ignacy Dembiński - chorąży
krakowski, był posłem na Sejm 4 - letni. Ostatnim właścicielem dworu był Józef
Dembiński. Stary dwór był miejscem kultywowania tradycji narodowych; m.in. w
1863 roku przebywał w nim generał M. Langiewicz. Pod koniec XIX wieku w miejsce
starego dworu wybudowano pałac.
Powstanie 1863 w Górach
Uczestnikiem walki był . Jan Mazaraki,
który opisał później przebieg potyczki. Ojciec rotmistrza Jana Mazarakiego,
mieszkający w nieodległej Przecławce, aktywnie działał w organizacji narodowej.
Na wieść o potyczce natychmiast znalazł się na polu.
Bitwa pod
Górami odbyła się 20 czerwca 1863r. Jan Mazaraki wraz z Bończą wyruszyli ze wsi
Lubcza do Gór, aby tam odpocząć. Kiedy dotarli do lasu węchadłowskiego
usłyszeli lliczne strzały. Po dotarciu do Gór ujrzał pododdziały ułańskie. Po
zapoznaniu się z sytuacją dowiedział się, że w nocy do Gór przybyli Moskale i
zaczęła się bitwa. Mazaraki walczył dzielnie. Po chwili usłyszał, że Pułkownik
zginął. Chwilę później został otoczony przez kilkunastu kozaków. Myślał, że
zginie, lecz jego koń uratował mu życie.
Kiedy zdołał się wydostać podążył do swoich ludzi i zobaczył martwego
jednego ze swoich ludzi. W tej samej chwili dostał kulą w lewy bok. Gdy
odzyskał przytomność usłyszał wokół siebie gwar kozaków. Nieświadomie pomazał
sobie twarz ręką całą we krwi. To uratowało mu życie. Kozacy myśleli, że już
nie żyje i nie marnowali amunicji na dobicie go. Jeden z kozaków zabrał
wszystko, co Mazaraki miał przy sobie. Po dłuższej chwili podniósł się i zaczął
iść w głąb lasu. Spotkał tam rannego ułana i Aleksandra Komornickiego. Następnie udał się do cegielni i spotkał tam
konie Bończy.
Kiedy ojciec
Mazarakiego dowiedział się o bitwie natychmiast wyruszył do Gór. Spotkał tam
podoficera, który zaraportował mu o całej sytuacji. Jan Mazaraki został uznany,
wraz z trzema innymi żołnierzami za zmarłych. Ojciec szybko udał się na miejsce
bitwy, lecz Jana tam nie spotkał. Mazaraki podążył do Sancygniowa do państwa
Rzewuskich. Nazajutrz po bitwie w Górach rodzice dowiedzieli się, że przeżył i
znajduje się w Sancygniowue. Po odzyskaniu sił został przewieziony do
Przecławki.
Obraz pt.
"Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny"
Obraz został
namalowany prawdopodobnie w XIX w. NA obrazie przedstawiona jest Maryja z
uniesionymi rękami ku górze. Do nieba unoszą ją trzej aniołowie, a kolejni
sypią białe kwiaty. Na dole obrazu stoją Apostołowie, którzy spoglądania na
unoszącą się Maryję. Jeden z nich klęczy i prawdopodobnie modli się. Na dole
obraz jest najciemniejszy. Tam ukryte są kolejne postaci.
Jan Koenig-rządca Gór
Na cmentarzu
parafialnym, przy głównej alejce, za żeliwnym ogrodzeniem położona jest płyta z
mało czytelnym napisem:
D.O.M
JAN KOENIG
RZĄDCA DÓBR GÓRY
UR. 24. CZE 1803 R.
UM. 11. WRZEŚNIA 1864 R.
PROSI O POBOŻNE WESTCHNIENIE
Pomnik Jana Koeniga |
Jan Koenig w
1839 roku podpisał umowę z Amelią Dembińską i został rządcą jej majątków m.in.
w Górach.
Kaplica cmentarna w Górach
Na cmentarzu w Górach
znajduje się okazała, klasycystyczna kaplica grobowa Dembińskich,
którą wzniosła w 1839 r. Amelia
Dembińska. Od frontu ozdobiona jest czterema kolumnami. Kaplica
posiada dwuskrzydłowe drzwi z metalowymi zdobionymi uchwytami. Z bocznej
przybudówki jest zejście do krypt grobowych
Kaplica cmentarna w Górach |
Albert Pasternak- zgłębia bogatą historię Gór.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz